Mobiliteit: benut de (post-)coronacontext als een kans!

Mobiliteit is een van de acht milieuthema’s die centraal staan in het Label Ecodynamische Onderneming. Dit belangrijke vraagstuk in Brussel neemt dus een belangrijke plaats in binnen de grote krachtlijnen die het referentiekader van het Label biedt. Ook voor organisaties vormt mobiliteit een uitdaging in hun dagelijkse werking. Daarom organiseerde het team van het Label Ecodynamische Onderneming in oktober en november twee online workshops over mobiliteit na corona.

Tijdens de webinars deelde het Brusselse studiebureau Espaces-Mobilités zijn expertise met de deelnemers. Wat zijn ook alweer de wettelijke verplichtingen op het vlak van mobiliteit? Maar ook: hoe kan je de (post-)coronacontext benutten als een kans om nieuwe initiatieven te ontwikkelen voor een duurzamere en flexibelere mobiliteit in Brussel?

De verkeersdichtheid in België blijft jaar na jaar toenemen. Uiteraard had de coronacrisis met zijn lockdowns en verplicht telewerk een impact, maar in september 2021 waren de files rond Brussel alweer erger dan in 2019! Dezelfde tendens zien we in bijna alle Europese steden. De afgelopen jaren waren er ook nog andere alarmerende vaststellingen, bijvoorbeeld over het type voertuig (steeds groter en zwaarder, meer SUV’s) of de alomtegenwoordigheid van de auto tussen andere vervoerswijzen, zowel in gebruik als in afgelegde afstand.

Nochtans bleek uit de enquête MO’VID 19, die werd uitgevoerd tijdens de eerste lockdown in 2020[1], dat een groot percentage Belgen van plan was om hun vervoersgewoontes te veranderen. Meer fietsen en steppen, minder openbaar vervoer en minder autogebruik: dat was het voornemen van veel Belgen die thuis zaten. Ze zagen crisis als een kans om het mobiliteitsbeleid te veranderen en om de openbare ruimte meer in te richten voor voetgangers en fietsers. Ook andere onderzoeken, zowel door de overheid als door privépartners, wezen op deze voornemens bij de ondervraagde personen. En toch, nauwelijks enkele maanden later, is de overweldigende terugkeer van de auto in het verkeer onmiskenbaar.

Alle mobiliteitsplannen in België beogen en plannen een vermindering van het autogebruik op diverse termijnen, niet alleen vanuit ecologische of financiële overwegingen, maar ook voor de veiligheid en de volksgezondheid, de levenskwaliteit in de wijken en de inrichting van de openbare ruimte. Dat is ook zo in Brussel, waar het regionale mobiliteitsplan Good Move mobiliteit wil inzetten als een instrument voor duurzame stadsontwikkeling. Een modal shift maakt dus logischerwijs deel uit van het plan, dat vooral vertrekt vanuit een grotere beheersing van de vraagnaar vervoer.

Het is op dit punt dat ondernemingen eveneens een grote rol kunnen spelen: ze kunnen werktijden aanpassen of versoepelen, bepaalde activiteiten verplaatsen of hun werknemers de mogelijkheid bieden om een compleet aanbod van vervoerswijzen te gebruiken. Er zijn dus allerlei opties, die ook in het voordeel kunnen spelen van de Brusselse bedrijven. Het Good Move-plan wil alle stakeholders (aanbieders/leveranciers van transportmiddelen, gebruikers, wijken, privé- en overheidsbedrijven) betrekken bij het project om het vervoersgedrag te doen evolueren.

Connected, gedeelde en lichte mobiliteit: dat zijn drie trends die de laatste vijftien jaar zijn opgekomen. In Brussel is er een grote diversiteit van transportmiddelen beschikbaar, zoals openbaar vervoer, deelfietsen, elektrische steps, carpooling, deelauto’s, elektrische deelscooters, taxi’s en Uber. De grootste uitdaging is die leren te combineren! Dat is de rol van de ecodynamische onderneming: psychologische, financiële en technologische obstakels wegnemen om deze gedragsverandering te ondersteunen.

In dat opzicht vormt de huidige context een echte opportuniteit. De combinatie van telewerk met dagen in het bedrijf zet ertoe aan om alternatieven te zoeken voor het traditionele abonnement dat focust op één vervoersmodus. Er staan ook diverse betaalmethoden en apps – die in volle ontwikkeling zijn – ter beschikking van gebruikers en ondernemingen om een gedragsverandering te stimuleren. En om meer soepelheid te bieden bij het vervoer in Brussel.

Ondernemingen hoeven dus niet langer te aarzelen en kunnen Mobility as a Service (MaaS) omarmen. Dat is een nieuw mobiliteitsmodel dat vooral in de stad in opmars is en dat gebruikers een allesomvattende transportservice biedt. De app MooveBrussels, nu nog in testfase, is daarvan een goed voorbeeld. Op termijn moet die het mogelijk maken om abonnementsformules te bieden die zijn aangepast aan de individuele behoefte. Het biedt ook een kans aan de werkgevers, want zij kunnen hun werknemers alternatieven aanbieden die perfect aansluiten op hun reële behoeften.

Benieuwd? Bekijk dan de hele webinar ‘Mobiliteit na corona: hoe wijzig ik de mentaliteit in mijn bedrijf’ (in het Frans), die Espaces-Mobilités gaf voor het Label Ecodynamische Onderneming. Daarin vind je veel tips & tricks en handige adviezen.

[1] Enquête via Facebook en Twitter tussen 15 april en 3 mei 2020 door Espaces-Mobilités met 3130 deelnemers.